W Polsce transport szynowy jest jedną z najpopularniejszych form podróżowania. Bez względu na to, czy mamy na myśli funkcjonowanie pociągów dalekobieżnych czy tramwajów miejskich, kwestie bezpieczeństwa w kontekście eksploatacji pojazdów szynowych powinny stać na pierwszym miejscu. Na straży owego bezpieczeństwo stoi szereg regulacji, norm i rozporządzeń, jednak to człowiek jest najistotniejszym ogniwem, od którego ono w ostateczności zależy.
Bezpieczeństwo kolejowe to dość złożona kwestia. Wpływ na jego poziom mają przeróżne czynniki, do których zaliczyć możemy miedzy innymi:
- kompetencje pracowników kolei i stosowanie się do procedur bezpieczeństwa kolejowego,
- postawa i zachowanie podróżnych i innych uczestników ruchu drogowego,
- stan techniczny infrastruktury kolejowej,
- stan techniczny torowisk,
- poziom zaawansowania rozwiązań technologicznych wdrożonych na kolei,
- stan techniczny pojazdów szynowych oraz odpowiedzialność w kontekście ich eksploatacji.
W tym artykule skupimy się na ostatnim z powyższych czynników. W jego kontekście kluczowe znaczenie mają systemy zawieszenia I i II stopnia oraz elementy gumowo-metalowe, które wchodzą w ich skład.
Systemy zawieszenia I i II stopnia – za co odpowiadają?
Systemy zawieszenia pneumatycznego w pojazdach szynowych odgrywają istotną rolę, jeśli chodzi o utrzymanie bezpieczeństwa kolejowego oraz zapewnienie większego komfortu podróżowania pociągami.
Wśród najważniejszych funkcji systemów zawieszenia wyróżnić możemy przede wszystkim:
- zwiększenie dynamiki pojazdu szynowego,
- tłumienie powstających podczas jazdy drgań i przenoszenie obciążeń za pomocą sprężyn metalowo-gumowych,
- umożliwienie prawidłowej pracy wózka,
- minimalizacja oddziaływania na szyny, koła i inne elementy zawieszenia, co przełoży się na zmniejszenie stopnia ich zużycia,
- redukowanie hałasu podczas jazdy, który przenoszony jest przez elementy konstrukcyjne,
- kontrolę wysokości pociągu zależnej od wartości jego obciążenia,
- oraz zachowanie bezpiecznego biegu pociągu przez całą trasę.
Systemy zawieszenia pneumatycznego w pojazdach szynowych mają więc ogromny wpływ na komfort jazdy oraz jej poziom bezpieczeństwa. W ich skład wchodzą różnorodne elementy gumowo-metalowe, od których zależy prawidłowe funkcjonowanie owych systemów.
Poprzez eksploatację pojazdów szynowych mamy na myśli przede wszystkim zużywanie się wspomnianych części.
Eksploatacja systemów zawieszenia oraz części metalowo-gumowych w pojazdach szynowych
Stosowanie w pojazdach szynowych systemów i części nowoczesnych, solidnych i wysokich jakościowo jest praktyką dobrą, jednak wciąż nie oznaczającą braku problemu zużywania się urządzeń i elementów je budujących. Każdy rodzaj zawieszenia oraz jego części gumowo-metalowych będzie ulegał stopniowemu zużyciu. Kwestia, w jak szybkim czasie to się stanie.
Okresy eksploatacji wspomnianych komponentów bywają różne i mogą opierać się o miarę czasową (wyrażoną najczęściej w latach użytkowania – 8 lat) lub odległościową (wyrażoną w liczbie przejechanych przez pociąg kilometrów – 1,2 mln km). Po okresie przydatności, jaki dla swoich wyrobów wskazuje producent, należy dokonać ich wymiany. Warto jednak pamiętać, że elementy najwyższej jakości nawet po paru latach intensywnego działania mogą cechować się świetnym stanem i parametrami umożliwiającymi dalszą pracę. Wówczas istnieje opcja legalnego przedłużenia ich okresu przydatności. Musi to się jednak odbyć po konsultacjach i w porozumieniu z odpowiednim podmiotem (producentem elementów lub działem technicznym operatora).
Poza okresem przydatności poszczególnych części pojazdu, istnieją również zalecenia i wskazania do przeprowadzania regularnych przeglądów systemów zawieszenia, a co za tym idzie – serwisów w przypadku wystąpienia nieprawidłowości, a także systematycznych konserwacji umożliwiających dalsze, bezpieczne korzystanie z komponentów. Warto pamiętać, że kwestie te uregulowane są prawnie, a obowiązek dokonywania kontroli i napraw leży po stronie operatora pojazdów (a więc przewoźnika).
Chcąc w sposób odpowiedzialny i zgodny z regułami bezpieczeństwa kolejowego dbać o stan pojazdów szynowych, należy stosować oryginalne części zamienne. Jako że to na nich opierają się systemy zawieszenia, nie powinno ryzykować się elementami wątpliwego pochodzenia, które tylko na pierwszy rzut oka zdają się niczym nie różnić od oryginałów. Niestety – bywa że rzeczywistość okazuje się być całkowicie inna, a zastosowane zamienniki nie zdają egzaminu i przyczyniają się do częstych awarii, a w najgorszych scenariuszach – do wypadków komunikacyjnych, np. z powodu wykolejenia się pociągu.
Chcąc zachować wszystkie gwarancje bezpieczeństwa i odpowiedzialności w kontekście eksploatacji pojazdów szynowych, warto czerpać wiedzę z rzetelnych źródeł i współpracować ze sprawdzonymi i zaufanymi dostawcami części zamiennych i gotowych rozwiązań systemowych. Takim dostawcą niewątpliwie pozostaje MMR Group TransComfort.