Każdy poruszający się po torach pociąg musi mieć nadany swój unikalny, obowiązujący na całej trasie numer. Oczywiście numer ten nie jest zbiorem losowych cyfr. Numer pociągu daje nam część informacji o rodzaju pociągu oraz jego relacji. W tym artykule przedstawimy, co oznaczają kolejne cyfry w numerach pociągów poruszających się po polskiej sieci kolejowej.
Numer pociągu pozwala nam określić czy dany pociąg jest pociągiem towarowym, utrzymaniowo-naprawczym, czy też pasażerskim. Towarowe i utrzymaniowo-naprawcze mają nadawane numery sześciocyfrowe, zaś pasażerskie czterocyfrowe (ekspresy) lub pięciocyfrowe (pozostałe). Pierwsze dwie cyfry w numerach wszystkich rodzajów pociągów mówią nam o relacji pociągu. Pierwsza z nich mówi o obszarze konstrukcyjnym dla stacji uruchomienia pociągu, zaś obszarze konstrukcyjnym dla stacji docelowej. Polska podzielona na osiem obszarów konstrukcyjnych, którym przypisana jest jedna cyfra:
1 – Warszawa
2 – Lublin
3 – Kraków
4 – Sosnowiec
5 – Gdańsk
6 – Wrocław
7 – Poznań
8 – Szczecin
9 – cyfra rezerwowa
W przypadku, gdy stacja początkowa i końcowa znajdują się w tym samym obszarze konstrukcyjnym stosuje się następujące kombinacje pierwszych dwóch cyfr numeru pociągu:
– 11, 10, 19, 91 – Warszawa
– 22, 20, 29 – Lublin
– 33, 30, 39, 93 – Kraków
– 40, 44, 90, 94, 99 – Sosnowiec
– 55, 50, 59, 95, 96, 97 –Gdańsk
– 66, 60, 69 – Wrocław
– 77, 70, 79 – Poznań
– 88, 80, 89 – Szczecin
– kombinacje 92 i 98 stanowią zaś rezerwę konstrukcyjną.
Co oznaczają kolejne cyfry?
W przypadku numerów czterocyfrowych, trzecia i czwarta cyfra razem zawierają się w przedziale 00-99 oznaczają pociągi pasażerskie ekspresowe Intercity oraz ekspresowe. W przypadku numerów pięciocyfrowych cyfry trzecia, czwarta i piąta z zakresu 001-199 przydzielane są pociągom międzywojewódzkim pospiesznym oraz będących już rzadkością międzywojewódzkim pospiesznym typu hotelowego. Zakres 200-999 jest zarezerwowany dla pozostałych krajowych pociągów pasażerskich.
Inaczej jest w przypadku pociągów towarowych i utrzymaniowo-naprawczych, a także pasażerskich niehandlowych, którym nadawane są numery sześciocyfrowe. O ile pierwsze dwie cyfry nadawane są tak jak w powyżej przedstawionych zasadach, to inne jest znaczenie trzeciej cyfry. Poniżej przedstawiamy poszczególne znaczenie cyfr znajdujących się na trzecim miejscu w sześciocyfrowym numerze pociągu:
- 0 – pociągi krajowe towarowe do przewozów priorytetowych, całopociągowych przewozów intermodalnych, oraz towarowych pospiesznych o podwyższonym standardzie technicznym;
- 1 – pociągi towarowe krajowe do przewozów niemasowych w pojedynczych wagonach i grupach wagonów, do przewozu ładunków w pojedynczych wagonach i grupach wagonów, a także zdawcze do obsługi stacji i bocznic w rejonie ciążenia stacji manewrowej;
- 2 – pociągi towarowe krajowe do przewozów masowych
- 3- pociągi towarowe to przewozów wagonów to i z naprawy, inne próbne pociągi, a także lokomotywy luzem do i od pociągów towarowych, do i od prac manewrowych, skład lokomotyw (powyżej 3 lokomotyw), a także pozostałe lokomotywy luzem i kolejowe pojazdy pomocnicze zaliczane do tabory specjalnego;
- 4 – pociągi pasażerskie niehandlowe, w tym składy próżne do i od pociągów pasażerskich, pociągi próbne, do i z naprawy, a także lokomotywy luzem do i od pociągów pasażerskich, do i od prac manewrowych, a także skład lokomotyw (powyżej 3 lokomotyw);
- 5, 6, 7, 8 – te cyfry stanowią rezerwę konstrukcyjną
- 9 – pociągi utrzymaniowo-naprawcze, w tym ratunkowe, inspekcyjne, gospodarcze, diagnostyczne, skład lokomotyw (powyżej 3 lokomotyw), a także lokomotywy luzem do i od pociągów utrzymaniowo – naprawczych.
Ostatnie trzy cyfry nadawane są kolejno z zakresu 000-099.
Poniżej przykładowo przedstawiamy znaczenie kilku numerów pociągów:
- 5400 – pociąg pasażerski, ekspresowy, ze stacji w obszarze konstrukcyjnym Gdańsk do stacji w obszarze konstrukcyjnym Sosnowiec
- 65170 – pociąg pasażerski, międzywojewódzki, ze stacji w obszarze konstrukcyjnym Wrocław do stacji w obszarze konstrukcyjnym Gdańsk
- 97802 – pociąg pasażerski osobowy w relacji zawierającej się w obszarze konstrukcyjnym Gdańsk
- 919000 – pociąg utrzymaniowo-naprawczy w relacji zawierającej się w obszarze konstrukcyjnym Gdańsk.
