Tramwaje z rodziny 105N i 805N są znane mieszkańcom wszystkich miast posiadających sieci tramwajowe. Były najliczniej produkowanym polskim tramwajem i do dziś w wielu miastach stanowią podstawę parku taborowego. Eksploatację tych tramwajów zakończono już w Gorzowie Wielkopolskim. Praktycznie nie spotkamy ich też w Szczecinie, ostatnie sztuki kursują po Krakowie. Kiedy planowane jest wycofane popularnych „stopiątek” z innych miast?
Łódź
Obecnie zdecydowanie najwięcej składów rodziny 105N, a dokładniej jej wąskotorowej odmiany 805Na jest w MPK Łódź. Tutaj w regularnym ruchu znajdują się aż 224 składy dwuwagonowe i 45 wagonów solowych. Jako główne bolączki tych pojazdów przewoźnik wymienia się niezadowolenie podróżnych. – Pasażerowie najczęściej skarżą się na wysoką podłogę, z racji czego trudno wejść do pojazdu oraz na słabe ogrzewanie w pojazdach 805 Na – mówi Agnieszka Magnuszewska, rzecznik prasowy MPK Łódź. Z uwagi na bardzo dużą ilość eksploatowanych wagonów przewoźnik nie jest w stanie określić terminu wycofania tej serii z ruchu. Prawdopodobnie w Łodzi pasażerowie będą podróżować tymi pojazdami jeszcze przez wiele lat.
Warszawa
Na drugim miejscu pod względem liczby eksploatowanych tramwajów rodziny 105N jest Warszawa. Tutaj w użytku pozostaje 150 składów dwuwagonowych. W przypadku stolicy wycofanie „stopiątek” wydaje się nadchodzić nieuchronnie, mimo iż przewoźnikowi ich eksploatacja nie sprawia większych problemów. – Jeżeli chodzi o pochodne tramwajów 105N (tj. 105Na, 105Nb, 105Ne, 105Nf, 105Nm, 105Ni, 105N2k, 105N2k/2000) to tramwaje te spisują się pozytywnie w eksploatacji ponieważ ich budowa jest od wielu lat dobrze znana naszym służbom technicznym. Obecnie w dzień powszedni na miasto wyjeżdża ok 150 takich składów tramwajowych. Tramwaje te będą stopniowo wycofywane z ruchu wraz z dostawami nowych wagonów z ogłoszonego przetargu na dostawę 213 tramwajów – poinformował redakcję serwisu zbiorowy.info Michał Powałka, rzecznik prasowy Tramwajów Warszawskich.
Wrocław
Wagony rodziny 105N stanowią podstawę parku taborowego również we Wrocławiu. Tutaj do tej pory kursuje 15 dwuwagonowych składów 105Na oraz 81 zmodernizowanych w różnym stopniu składów 105NWr. Przewoźnik skarży się najczęściej na awarie układu rozruchu tramwajów. Do wycofania wszystkich pojazdów przewoźnik, podobnie jak MPK Łódź, musi pokonać długą drogę. Trwające dostawy wagonów Moderus Beta AF24AC pozwolą tylko na wycofanie 25 składów „stopiątek” w tym roku oraz 11 składów w przyszłym.
Poznań
Pozostałe miasta eksploatują mniejsze ilości tramwajów tego typu. W Poznaniu kursuje już tylko 38 składów klasycznych „stopiątek”, stacjonujących w zajezdniach „Głogowska” i „Forteczna”. Termin wycofania ich z eksploatacji w tym wypadku również nie jest znany, gdyż w pierwszej kolejności MPK Poznań chce wycofać starsze, poniemieckie tramwaje typu GT8. Przewoźnik wskazuje na liczne problemy związane z użytkowaniem tramwajów 105Na. – Zdecydowanie najbardziej kłopotliwym w eksploatacji elementem tramwajów typu 105Na jest układ napędowy, bazujący na rozwiązaniach charakterystycznych dla taboru poprzedniej generacji (dziś już nie stosowanych w nowych pojazdach). Podstawowe mankamenty tramwajów 105Na, to wyższy niż w przypadku pozostałych typów taboru poziom awaryjności, związane z tym wyższe koszty eksploatacji, brak niskiej podłogi, podzielona (na dwa wagony) przestrzeń pasażerska, wysokie jednostkowe zużycie energii (m.in. z uwagi na brak możliwości zwrotu energii hamowania do sieci trakcyjnej). Najczęściej psujące się podzespoły to: elementy układu sterowania (styczniki i przekaźniki), silniki prądu stałego, bębnowy rezystor rozruchowy (tzw. rozrusznik) – informuje nas Iwona Gajdzińska, rzecznik prasowy MPK Poznań.
Gdańsk i Toruń
Niewiele pojazdów eksploatuje już m.in. MZK Toruń i Gdańskie Autobusy i Tramwaje. Po mieście Kopernika jeździ na co dzień 18 składów pojedynczych oraz 4 podwójne. Są one podatne na awarie hamulców, zalania silników podczas deszczu oraz zamarzanie drzwi, dlatego będą sukcesywnie wymieniane podczas zakupu nowych wagonów, a te planowane są już w przyszłym roku. W Gdańsku zaś pozostało zaledwie 12 składów zestawionych z wagonów 105Na (11 podwójnych oraz jedyny w Polsce skład potrójny), stacjonujących w zajezdni Nowy Port. Warto zaznaczyć, że kursują wyłącznie w dni robocze. Podobnie jak u innych przewoźników GAiT skarży się na awarie układów sterowania, ładowania, hamulców i drzwi. W tym miejscu trzeba nadmienić, że gdańskie „stopiątki” należą do najbardziej zaniedbanych w Polce. Ich kres jest jednak bliski, bowiem niedawno spółka podpisała umowę na dostawę co najmniej 15 nowych tramwajów PESA Jazz Duo, która pozwoli na wycofanie serii 105Na.
Kraków
Informacji na temat swoich tramwajów serii 105Na udzieliło nam również Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Krakowie, które użytkuje już bardzo niewiele (w odniesieniu do ogółu parku taborowego) pojazdów tego typu. – obecnie MPK SA w Krakowie posiada 36 pociągów tramwajowych złożonych z dwóch wagonów 105Na. Największym problemem, który obecnie jest związany z eksploatacją tych wagonów to wysoka podłoga, która utrudnia wsiadanie i wysiadanie osobom z ograniczoną mobilnością oraz rodzicom podróżującym z małymi dziećmi. Wycofywanie tego typu wagonów będzie kontynuowane po dostawie nowych wagonów, zaplanowanej na 2020 rok – informuje nas Marek Gancarczyk, rzecznik prasowy MPK SA w Krakowie.
Jak widać w zależności od miasta perspektywa czasowa wycofania z eksploatacji wagonów z rodziny 105N jest bardzo zróżnicowana. Podczas, gdy w Krakowie, Warszawie czy Gdańsku w przeciągu kilku najbliższych lat pożegnamy je całkowicie, tak w Łodzi i Wrocławiu będą stanowiły podstawę parku taborowego jeszcze przez dość długi czas. Zauważalne są dość poważne usterki pojazdów w postaci awarii układów rozruchu, silników trakcyjnych oraz hamulców. Choć poziom zadowolenia przewoźników z eksploatacji jest zróżnicowany, niemalże wszyscy dążą do wycofanie „stopiątek” z ruchu.
4 komentarze
Błąd w artykule – we Wrocławiu kursuje 30 składów 105Na.
W artykule przedstawiono oficjalne stanowisko MPK Wrocław, w którym podano informację o 15 dwuwagonowych składach.
Ok. 15-20 to będzie dopiero po końcu czerwca 2018.
Także dziwi mnie to, że MPK nie zna aktualnego ilostanu swojego taboru… 😉