W dzisiejszych czasach klimatyzacja w pociągach pasażerskich powoli staje się normą. Niewiele osób jednak wie, jakich lat sięgają początki klimatyzowanych wagonów w Polskich Kolejach Państwowych. Dziś postaramy się Państwu przybliżyć sylwetkę pierwszych wagonów wyposażonych w klimatyzację, czyli wagonów typu 144A.
Nowa jakosć na polskich torach
Pierwsze wagony standardu UIC-Z2 na Polskich Kolejach Państwowych zaczęły pojawiać się w 1988 roku. Pierwszymi pojazdami o tym standardzie były wagony z miejscami do leżenia typu 134Aa oraz 134Ab. Wagony standardu Z2 charakteryzują się następującym wyposażeniem: drzwiami wejściowymi odskokowo-przesuwnymi, wałkami gumowymi i automatycznymi drzwiami przejściowymi, oknami uchylane na 1/4 wysokości oraz tzw. „oknami bezpieczeństwa”, ogrzewaniem nawiewnym lub klimatyzacją, instalacją rozgłoszeniową, sześcioma miejscami w przedziale w obu klasach, a także maksymalną prędkością 160km/h i zwiększoną długością, wynoszącą 26,4 metra.
Pierwsze wagony z miejscami do siedzenia standardu Z2 zaczęły pojawiać się na polskich torach w 1991 roku. Były to wagony kasy 2 typu 136A oraz wagony klasy 1 typu 139A. Wagony klasy 1 powstawały do roku 1993, a klasy 2 – do 1994. Do tego czasu łącznie powstało 75 wagonów standardu Z2. Wśród nich jednak żaden nie był wyposażony w klimatyzację. Fabryka HCP z Poznania, która wyprodukowała wszystkie wspomniane wagony wyprodukowała model wyposażony w klimatyzację dopiero w 1994 roku. Był to model oznaczony jako 144A. W połowie lat 90. Były to najnowocześniejsze wagony w Polsce. Podróż nimi należała do komfortowych za sprawą wspomnianej klimatyzacji przestrzenia pasażerskiej. Podobnie jak w przypadku wymienionych wcześniej, komfortową jazdę zapewniała zmniejszona liczba miejsc w przedziale z 8 do 6 w klasie 2. Bardzo cichy i spokojny bieg wagony zawdzięczały zestawom kołowym z kołami monoblokowymi i hamulcami tarczowymi, a także wózkom typu Minden-Deutz MD 523.
Łącznie do 1995 roku powstały 23 wagony typu 144A oraz 2 wagony 144Aa, które dodatkowo przystosowano do przewozu osób niepełnosprawnych, co także było nowością na PKP. Wszystkie zostały przypisane do wagonowni Warszawa – Grochów i obsługiwały najbardziej prestiżowe połączenia przewoźnika kategorii InterCity.
Druga młodość wagonów
Po około 20 latach eksploatacji przyszedł czas na przeprowadzenie naprawy głównej wagonów typu 144A. W 2007 roku tylko jeden z wagonów tego typu przeszedł naprawę główną. Ciekawostką jest fakt, w jej trakcie, mimo posiadania klimatyzacji, w wagonie zastąpiona okna uchylne oknami opuszczanymi, znanymi z wagonów standardu Y. Ostatnie niezmodernizowane sztuki pojawiały się w składach pociągów Ekspress InterCity około 2015 roku. W związku z powyższym PKP Intercity postanowiło te nadal stosunkowo nowoczesne, jak na polskie warunki wagony, zmodernizować. Modernizację przeprowadził producent pojazdów, obecnie działający jako H. Cegielski – Fabryka Pojazdów Szynowych. Naprawa poziomu P5, połączona z modernizacją, znacznie unowocześniła wyposażenie wagonów, dostosowując je do współczesnych potrzeb pasażerów. Pojazdy zostały doposażone w zewnętrzny i wewnętrzny system informacji pasażerskiej, nowe wklejane okna, nowe, wygodniejsze, fotele, sieć WiFi. Do szczególnie istotnych modyfikacji znacząco podnoszących komfort podróży, można zaliczyć montaż gniazdek 230V przy każdym siedzeniu, a także zabudowę całkiem nowych kabin WC, wyposażonych w zamknięty system WC. W czasach budowy tych wagonów nie stosowano jeszcze tego typu WC. Wygląd zewnętrzny wagonów uległ zmianie za sprawą nowych okien, wyświetlaczy na drzwiach wejściowych oraz fartuchach zasłaniających zamontowane pod pudłem wagonu urządzenia.
W opisany powyżej sposób przebudowano łącznie 22 wagony, które zaczęto oddawać do eksploatacji sukcesywnie w drugiej połowie 2017 roku. Ciekawostką jest fakt, że dwa wagony 144A przebudowano w 2017 roku na wagony restauracyjne typu 406A. Zarówno zmodernizowane wagony 144A jak i dwa egzemplarze przebudowane na restauracyjne nadal stacjonują w wagonowni Warszawa – Grochów i zostały skierowane głównie do obsługi najbardziej prestiżowych pociągów międzynarodowych z Warszawy do Berlina i Wiednia, a także z Gdyni do Berlina i Wiednia.