Niejedna osoba z pewnością choć raz zastanawiała się, dlaczego na części kolejowych przystanków znajduje się jeden peron, przy którym zatrzymują się pociągi w dwóch przeciwnych kierunkach oraz dlaczego na innych stacjach są dwa osobne perony. Dziś pochylimy się nad wadami i zaletami jednego i drugiego rozwiązania. Zapraszamy do lektury.
Rozwiązań idealnych nie ma
Na pytanie, kiedy należy stosować poszczególne rodzaje peronów w Polsce, odpowiadają Standardy Techniczne PKP PLK S.A. Na liniach dostosowanych do prędkości maksymalnej do 120 km/h PKP PLK dopuszcza stosowanie zarówno peronów jednokrawędziowych i dwukrawędziowych. W przypadku linii dostosowanych do prędkości 160 km/h i większych należy stosować już tylko perony jednokrawędziowe. Perony dwukrawędziowe można stosować na takich liniach wyłącznie w przypadku stacji, na których będą zatrzymywać się pociągi kursujące z prędkością 160 km/h. Ujawnia się tutaj pierwsza wada peronów wyspowych. W przypadku mijania się przy takim peronie dwóch pociągów jadących z dużymi prędkościami znacznie spada bezpieczeństwo pasażerów oczekujących na pociąg. Bezpieczeństwo na peronie wyspowym można w tej sytuacji uzyskać dzięki zwiększeniu szerokości peronu.
Do wad peronów wyspowych można zaliczyć także problematyczne dojście, które może być zorganizowane w poziomie szyn, a więc jako niebezpieczne lub poprzez przeprowadzenie tunelu albo kładki. To drugie rozwiązanie zapewnia bezpieczeństwo, lecz nie jest wygodne. Większa dostępność jest zatem zaletą peronów jednokrawędziowych, do których zazwyczaj (lecz nie zawsze) można dość bezpośrednio z ulicy lub z budynku dworca, bez konieczności pokonywania kładki lub tunelu. Kolejnym minusem budowy peronów wyspowych jest konieczność poszerzenia międzytorza, co nie zawsze w każdych warunkach miejscowych jest możliwe do osiągnięcia.
Oprócz większej wygody dojścia do zalet peronów jednokrawędziowych stosowanych na liniach dwutorowych należy zaliczyć również rozdzielenie potoków podróżnych o przeciwnych kierunkach. Zaleta związana z łatwym dojściem do peronu jednokrawędziowego na liniach dwutorowych może jednak budzić wątpliwości, bowiem wygodne dojście dotyczy zawsze tylko jednego z dwóch peronów. Jeśli pasażer chce odjechać na peron, który jest po stronie jego drogi dojścia, to wracając wysiądzie na drugim z peronów po przeciwnej stronie dojścia. Wymusi to na nim konieczność pokonania torów kolejowych w formie niebezpiecznej w postaci przejścia w poziomie szyn lub niekomfortowej, w postaci tunelu lub kładki.
Jakie perony stosuje się obecnie?
Przy budowie i modernizacji linii kolejowych dwutorowych na przystankach osobowych i niewielkich stacjach zazwyczaj budowane są dwa perony jednokrawędziowe. Przykładami stosowania tego rozwiązania jest linia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w Gdańsku, a także linia kolejowa do lotniska Kraków Balice. Perony dwukrawędziowe dominują na liniach kolejowych, na których występuje duża wymiana pasażerów, takich jak linia SKM w Trójmieście, czy część stacji warszawskiego metra. Perony wyspowe zastosowano także na stacjach zmodernizowanej linii kolejowej z Redy do Helu, która cechuje się szczególnie dużymi potokami pasażerskimi w sezonie letnim.